Avrupa Merkez Bankası (ECB), dört ekonomistin kaleme aldığı bir notta, jeopolitik gerilimlerin tırmanması halinde altın piyasalarının euro bölgesinin finansal istikrarı açısından kritik bir kırılganlık oluşturabileceği konusunda uyardı. Özellikle fiziksel teslimata yönelik artan talep, piyasada birkaç büyük tüccarın söz sahibi olması ve ticaretin şeffaflıktan uzak yapısı, ani gelişen krizlerde karmaşık bir risk tablosu yaratıyor.
Hazırlanan analiz, ECB’nin Çarşamba günü kamuoyuyla paylaşacağı daha kapsamlı risk değerlendirme raporunun fragmanı niteliğinde. Notta, “Aşırı olaylar meydana gelirse, altın piyasalarının finansal istikrar üzerinde olumsuz etkileri söz konusu olabilir,” yorumu yer aldı. Ekonomistler, piyasadaki güvenlik açıklarının özellikle emtia ticaretinin belli başlı büyük aktörlerde yoğunlaşmasından, yüksek kaldıraç kullanımının yaygın olmasından ve tezgah üstü (OTC) türev piyasasının opak yapısından kaynaklandığını vurguladı.
PİYASA BASKILARI
Altın fiyatı geçtiğimiz ay, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifelerini artırmasının ardından ons başına 3.500 doları aşarak yeni bir tüm zamanların rekorunu kırdı. Fiyatlarda sonrasında bir miktar geri çekilme yaşansa da, geçtiğimiz hafta Kasım ayından bu yana en büyük haftalık düşüş görüldü. Ancak ECB ekonomistlerine göre, altına talep ve piyasadaki kırılganlıklar konusundaki endişeler hâlâ sıcaklığını koruyor.
Ekonomistlerin analizine göre, marj çağrıları ve kaldıraçlı pozisyonların tasfiyesi, piyasa katılımcıları üzerinde likidite baskısı oluşturabiliyor ve bu da finansal sistemin geneline yayılabilecek bir şok dalgası riski taşıyor. Ayrıca, fiziksel altın piyasasında yaşanabilecek aksamalar, sıkışıklık riskini daha da artırıyor.
TRUMP TARİFELERİ
Bu yılın başlarında Trump’ın yeni gümrük vergileri, İngiltere Merkez Bankası kasalarında büyük bir darboğaza neden olmuştu. Londra’dan New York’a nakledilen altın külçelerinin yeniden işlenip şekillendirilme ihtiyacı, sürecin uzamasına ve İsviçre’nin ABD ile olan ticaret fazlasında kayda değer bir artışa yol açtı.
ECB bünyesindeki ekonomistler Maurizio Michael Habib, Oskar Schwarz Blicke, Emilio Siciliano ve Jonas Wendelborn’un altını çizdiği üzere, teslimat kaynaklı sorunlar gelecekte finansal istikrar için yeni tehditler doğurabilir. “Piyasa katılımcıları türev sözleşmelerini yerine getirebilmek için yüksek güvenlik teminatları oluşturmak ya da fiziksel altın bulup taşımak zorunda kalabilir. Bu süreçte ciddi kayıplar yaşanması ihtimali göz ardı edilmemeli,” ifadelerine yer verildi.